Il cuore è circondato da una struttura protettiva, il pericardio, a doppio strato, tra i quali è normalmente contenuta una minima quantità di liquido. In presenza di una malattia la quantità di liquido può aumentare eccessivamente ed in questi casi si parla di versamento pericardico che può portare insufficienza cardiaca pericolosa.
Versamento pericardico, i sintomi
Non sempre sono evidenti sintomi di questa condizione, specie se l’accumulo di liquido avviene lentamente. Se invece è rapido si possono avere dei disturbi. In generale i sintomi di un versamento pericardico possono essere:
- Dispnea (respiro corto o comunque difficoltà di respirazione)
- Ortopnea (difficoltà nella respirazione da sdraiati)
- Dolore al torace
- Tosse
- Febbricola
- Frequenza cardiaca accelerata
Versamento del pericardio, quali cause?
L’infiammazione del pericardio (pericardite) è la risposta ad una malattia, infortunio o infiammazione che colpisce il pericardio. Il versamento (o effusione) è spesso un segno di questa risposta infiammatoria.
Il versamento pericardico può verificarsi anche quando il flusso dei fluidi nel pericardio è bloccato o quando il sangue si accumula all’interno dello stesso. Non è chiaro come alcune malattie contribuiscano a tale situazione e, talvolta, la causa non può essere determinata. Per entrare più nel dettaglio, tra le cause più comuni troviamo:
- Infezioni virali, batteriche, fungine o parassitarie
- Infiammazione del pericardio conseguente ad intervento chirurgico al cuore o ad un attacco di cuore (sindrome di Dressler)
- Malattie autoimmuni, come l’artrite reumatoide o il lupus
- Insufficienza renale (uremia)
- Ipotiroidismo
- Metastasi
- Tumore del pericardio
- Radioterapia (se il cuore è nel campo di irradiazione)
- Alcuni trattamenti chemioterapici
- Trauma vicino al cuore
- Alcuni farmaci da prescrizione come l’ idralazina per la pressione alta, l’isoniazide per la tubercolosi o la fenitoina per le crisi epilettiche
- Versamento pericardico idiopatico (non se ne conosce la causa)
Complicanze
Il pericardio può contenere solo una quantità limitata di liquidi in eccesso senza causare problemi. Lo strato interno del pericardio è costituito da un singolo strato di cellule che si attacca al cuore. Lo strato esterno è più spesso e solo leggermente elastico: quando si raccoglie troppo liquido il pericardio si espande verso l’interno, verso il cuore, provocando pressione e dunque alterandone il corretto funzionamento, fino al rischio per la vita se non trattato.
Test e diagnosi
Un versamento del pericardio si può diagnosticare grazie ai seguenti test ed esami:
- Auscultazione con stetoscopio (in caso di versamento il battito cardiaco risulta attutito)
- Ecocardiogramma (normale, transtoracico o transesofageo a seconda dei casi)
- Elettrocardiogramma
- Radiografia del torace
- Altre tecnologie di imaging (come la TAC o la Risonanza Magnetica)
Terapia
La terapia per un versamento pericardico dipende dalla quantità di liquido accumulato, dalla causa e del rischio di insufficienza cardiaca più o meno immediato. Possono dunque essere usati farmaci antinfiammatori (come l’aspirina o l’ibuprofene) o corticosteroidi, ma in caso di rischio maggiore il cardiologo può raccomandare delle tecniche atte a drenare il liquido in eccesso che vanno dalla semplice aspirazione con drenaggio all’intervento chirurgico.
Leggi anche:
Stenosi carotide, complicanze da evitare e diagnosi
Foto: Thinkstock
Fonte: Mayo Clinic

Semaglu Pharm: SemagluPharm – Affordable Rybelsus price
https://semaglupharm.shop/# FDA-approved Rybelsus alternative
Crestor Pharm: how much will 5 mg crestor lower cholesterol – CrestorPharm
Cheap Lipitor 10mg / 20mg / 40mg: Lipi Pharm – does atorvastatin diarrhea go away
https://semaglupharm.shop/# Rybelsus side effects and dosage
Affordable cholesterol-lowering pills: Crestor Pharm – Crestor Pharm
Lipi Pharm atorvastatin overdose death atorvastatin para que es
Lipi Pharm: Affordable Lipitor alternatives USA – Lipi Pharm
https://semaglupharm.com/# SemagluPharm
https://semaglupharm.shop/# FDA-approved Rybelsus alternative
atorvastatin 40 mg para que sirve Affordable Lipitor alternatives USA Atorvastatin online pharmacy
prednisone 5 mg tablet cost: prednisone 20 mg without prescription – prednisone 1 mg daily
https://semaglupharm.com/# SemagluPharm
Semaglu Pharm: SemagluPharm – Semaglu Pharm
Crestor Pharm rosuvastatin achilles tendonitis does rosuvastatin affect creatinine levels
https://semaglupharm.com/# Buy Rybelsus online USA
Crestor 10mg / 20mg / 40mg online: rosuvastatin dose for adults – Rosuvastatin tablets without doctor approval
CrestorPharm: CrestorPharm – Crestor Pharm
https://crestorpharm.shop/# CrestorPharm
http://semaglupharm.com/# SemagluPharm
Affordable cholesterol-lowering pills how many possible stereoisomers are there for crestor CrestorPharm
LipiPharm: LipiPharm – LipiPharm
Predni Pharm: prednisone acetate – PredniPharm
http://semaglupharm.com/# SemagluPharm
Crestor Pharm rosuvastatin and vitamin b complex switching from simvastatin to rosuvastatin
SemagluPharm: SemagluPharm – SemagluPharm
Affordable cholesterol-lowering pills: where is rosuvastatin made – crestor mechanism of action
http://semaglupharm.com/# No prescription diabetes meds online
Atorvastatin online pharmacy foods to avoid with atorvastatin atorvastatin dosage 80 mg
Semaglutide tablets without prescription: SemagluPharm – SemagluPharm
https://prednipharm.shop/# PredniPharm
https://semaglupharm.com/# does semaglutide cause constipation
Predni Pharm: PredniPharm – prednisone 10 mg tablet cost
cheap prednisone 20 mg cortisol prednisone mail order prednisone
LipiPharm: does atorvastatin cause erectile dysfunction – Lipi Pharm
http://semaglupharm.com/# Affordable Rybelsus price
Buy statins online discreet shipping: Buy cholesterol medicine online cheap – CrestorPharm
Lipi Pharm FDA-approved generic statins online Lipi Pharm
Crestor Pharm: Crestor Pharm – CrestorPharm
https://semaglupharm.com/# SemagluPharm
http://semaglupharm.com/# SemagluPharm
SemagluPharm: Where to buy Semaglutide legally – Semaglu Pharm
prednisone price Predni Pharm prednisone 21 pack
http://semaglupharm.com/# Semaglu Pharm
Safe atorvastatin purchase without RX: Lipi Pharm – Lipi Pharm
what is the difference between crestor and lipitor atorvastatin vs rosuvastatin lipitor vs simvastatin dosage
Lipi Pharm: can lipitor help with weight loss – Lipi Pharm
http://semaglupharm.com/# SemagluPharm
https://semaglupharm.com/# Rybelsus side effects and dosage
semaglutide tablets: No prescription diabetes meds online – Semaglu Pharm
reputable canadian pharmacy canadian 24 hour pharmacy canada pharmacy
pharmacy in canada: canada pharmacy online legit – vipps approved canadian online pharmacy
http://canadapharmglobal.com/# canadian pharmacy no scripts
canadian pharmacy com: canadian pharmacy 365 – online canadian drugstore
canadian world pharmacy global pharmacy canada best canadian online pharmacy reviews
canadian pharmacy meds: Canada Pharm Global – canadian pharmacy prices
https://canadapharmglobal.com/# canadapharmacyonline com
https://indiapharmglobal.com/# reputable indian online pharmacy
best online pharmacies in mexico: Meds From Mexico – Meds From Mexico
buy prescription drugs from canada cheap: legitimate canadian mail order pharmacy – canadian drug pharmacy
https://medsfrommexico.com/# Meds From Mexico
adderall canadian pharmacy canadian pharmacy meds reviews canadian pharmacy no scripts
https://indiapharmglobal.shop/# india online pharmacy
canadian pharmacies compare: Canada Pharm Global – pet meds without vet prescription canada
canadian pharmacy ratings: Canada Pharm Global – maple leaf pharmacy in canada
¡Saludos, amantes del entretenimiento !
Casinosextranjerosenespana.es – Tu portal confiable – https://www.casinosextranjerosenespana.es/ mejores casinos online extranjeros
¡Que vivas increíbles jackpots extraordinarios!
Meds From Mexico Meds From Mexico Meds From Mexico
http://indiapharmglobal.com/# India Pharm Global
https://canadapharmglobal.com/# canada discount pharmacy
Meds From Mexico: mexican online pharmacies prescription drugs – best online pharmacies in mexico
India Pharm Global: India Pharm Global – buy prescription drugs from india
Meds From Mexico Meds From Mexico Meds From Mexico
http://medsfrommexico.com/# mexico pharmacies prescription drugs
Meds From Mexico: Meds From Mexico – mexico drug stores pharmacies
India Pharm Global: India Pharm Global – India Pharm Global
http://medsfrommexico.com/# Meds From Mexico
canadianpharmacyworld com canadian pharmacy king reviews reputable canadian online pharmacy
https://indiapharmglobal.shop/# mail order pharmacy india
canadian pharmacy 24 com: canadianpharmacyworld – canadian pharmacy sarasota
India Pharm Global: best online pharmacy india – India Pharm Global
https://medsfrommexico.shop/# Meds From Mexico
Meds From Mexico: buying prescription drugs in mexico online – Meds From Mexico
https://indiapharmglobal.com/# India Pharm Global
Meds From Mexico: Meds From Mexico – Meds From Mexico
http://indiapharmglobal.com/# best online pharmacy india
India Pharm Global: indian pharmacy online – India Pharm Global
canadian mail order pharmacy: Canada Pharm Global – global pharmacy canada
canadian drug pharmacy rx world canada canadian pharmacy world
https://medsfrommexico.com/# mexico drug stores pharmacies
mage efter fГ¶rlossning bilder: norsk Г¤ – Svenska Pharma
¡Hola, exploradores del azar !
Ventajas de elegir un casino por fuera de regulaciones – п»їп»їhttps://casinoonlinefueradeespanol.xyz/ casino online fuera de espaГ±a
¡Que disfrutes de asombrosas movidas brillantes !
vitaminer for hГҐr og negler apotek rosemary oil apotek burn gel apotek
http://efarmaciait.com/# costo augmentin
https://papafarma.shop/# Papa Farma
Svenska Pharma: Svenska Pharma – Svenska Pharma
¡Saludos, seguidores del desafío !
casino online extranjero con mГєltiples mГ©todos de retiro – https://casinosextranjero.es/# mejores casinos online extranjeros
¡Que vivas increíbles giros exitosos !
https://svenskapharma.com/# barn bh
Rask Apotek sovemedisin uten resept apotek Rask Apotek
EFarmaciaIt: EFarmaciaIt – farmaco prisma
farmacie dottor max: EFarmaciaIt – per quanto tempo prendere normix
https://raskapotek.com/# Rask Apotek
bb cream isdin opiniones Papa Farma Papa Farma
Svenska Pharma: Svenska Pharma – svamp i hГҐrbotten bilder
¡Saludos, cazadores de riquezas !
ВїQuГ© dicen los usuarios de casinos extranjeros? – https://www.casinoextranjerosenespana.es/# п»їcasinos online extranjeros
¡Que disfrutes de momentos inolvidables !
farmacia ds: Papa Farma – Papa Farma
https://svenskapharma.shop/# 30% av 500
covid hjemmetest apotek arnica tabletter apotek pipetter apotek
Papa Farma: Papa Farma – farmacia web
https://raskapotek.shop/# apotek nett resept
Svenska Pharma kan man hämta ut recept på alla apotek Svenska Pharma
gfarmacia: para que sirve la diprogenta – Papa Farma
EFarmaciaIt: EFarmaciaIt – EFarmaciaIt
https://efarmaciait.com/# fucicort pomata a cosa serve
apotek kondom: johannesГ¶rt apotek – kГ¶pa antibiotika receptfritt
ormekur katt apotek: Rask Apotek – kroppsolje apotek
https://svenskapharma.com/# naturlig avmaskning häst
http://efarmaciait.com/# EFarmaciaIt
ljumskbråck bälte apotek får katter äta ägg Svenska Pharma
cuanto tarda en hacer efecto el cariban: fumar tramadol – diu mirena precio espaГ±a
munsГҐr tabletter: Svenska Pharma – billiga menstrosor
http://papafarma.com/# meritene fuerza y vitalidad
¡Hola, apostadores expertos !
Casino online extranjero con diseГ±o moderno y seguro – https://www.casinoextranjero.es/ casino online extranjero
¡Que vivas premios extraordinarios !
klarna login efacti crema 10 mg EFarmaciaIt
otoskop apotek: pimpstein apotek – Rask Apotek
https://papafarma.shop/# Papa Farma
Papa Farma: sildenafilo precio – Papa Farma
https://efarmaciait.shop/# EFarmaciaIt
Svenska Pharma Svenska Pharma Svenska Pharma
Papa Farma: farmacias en mi zona – Papa Farma
http://svenskapharma.com/# Svenska Pharma
apotek viktminskning: apotek baby – Svenska Pharma
¡Bienvenidos, expertos en el juego !
Casino fuera de EspaГ±a con validaciГіn sin demoras – https://casinoporfuera.guru/# casinoporfuera.guru
¡Que disfrutes de maravillosas tiradas afortunadas !
Rask Apotek coq10 apotek apotek 24 timer
Papa Farma: parafarmacia online canarias – Papa Farma
https://raskapotek.shop/# herpes apotek
http://svenskapharma.com/# Svenska Pharma
Rask Apotek Rask Apotek ГҐpen apotek
comprar tobrex online: tu boutique parafarmacia granada – misoprostol precio espaГ±a
Papa Farma: oral b io opiniones – opiniones de apotheke
https://efarmaciait.shop/# EFarmaciaIt
EFarmaciaIt vermox adulti scalapay numero
Rask Apotek: Rask Apotek – Rask Apotek
apotheke selbitz: PharmaJetzt – Pharma Jetzt
MedicijnPunt viata online apotheek farmacie online
https://pharmaconnectusa.shop/# PharmaConnectUSA
¡Saludos, cazadores de suerte !
casinosonlinefueraespanol con ranking de juegos – https://www.casinosonlinefueraespanol.xyz/# casino online fuera de espaГ±a
¡Que disfrutes de oportunidades únicas !
Pharma Connect USA: PharmaConnectUSA – Pharma Connect USA
MedicijnPunt: MedicijnPunt – apotheek bestellen
MedicijnPunt apotheek online bestellen pharmacy online
http://pharmajetzt.com/# medikamente online
https://pharmaconnectusa.shop/# asda pharmacy fluconazole
PharmaJetzt: Pharma Jetzt – PharmaJetzt
pharmacie des drakkars caen: Pharma Confiance – Pharma Confiance
http://medicijnpunt.com/# apotheek online nederland
¡Hola, fanáticos de la suerte !
Blackjack en vivo en casinos online extranjeros – п»їhttps://casinosextranjerosdeespana.es/ casinos extranjeros
¡Que vivas increíbles instantes únicos !
aphotek: Pharma Jetzt – versandapotheke ohne versandkosten
https://pharmaconfiance.com/# Pharma Confiance
https://pharmaconnectusa.com/# clobetasol cream online pharmacy
apptheke online: Pharma Jetzt – PharmaJetzt
PharmaConnectUSA: Pharma Connect USA – publix pharmacy free amoxicillin
https://pharmajetzt.shop/# medikament online bestellen
apteka nl online: MedicijnPunt – apteka nl online
PharmaJetzt Pharma Jetzt shop apotheke versandkostenfrei
pharmacie bonnes: Pharma Confiance – nuxe anti rides
http://pharmajetzt.com/# ihre online apotheke
http://pharmaconfiance.com/# sildГ©nafil sans ordonnance
Pharma Confiance: Pharma Confiance – Pharma Confiance
Pharma Connect USA Pharma Connect USA unicare pharmacy in artane castle
Medicijn Punt: online apotheker – Medicijn Punt
https://pharmaconnectusa.shop/# Pharma Connect USA
apotrke online apotheken apotal.de versandapotheke
Pharma Jetzt: Pharma Jetzt – Pharma Jetzt
https://pharmaconnectusa.shop/# us pharmacy cialis
online apotheke: holland apotheke – pseudoephedrine kopen in nederland
¡Bienvenidos, buscadores de fortuna !
Casino por fuera sin proceso de verificaciГіn – п»їhttps://casinofueraespanol.xyz/ п»їп»їcasino fuera de espaГ±a
¡Que vivas increíbles éxitos notables !
https://pharmaconfiance.shop/# Pharma Confiance
PharmaJetzt apotheke intenet apotheke
pharmacie pas cher: chondrosulf chien – nuxe toulouse
https://medicijnpunt.shop/# MedicijnPunt
Pharma Confiance: Pharma Confiance – quel est le meilleur site pour acheter du cialis
PharmaJetzt: Pharma Jetzt – medikamente preisvergleich testsieger
https://pharmaconfiance.shop/# online apotheke frankreich
Aebgboype: rx hmong pharmacy – online pharmacy store usa
https://pharmajetzt.shop/# Pharma Jetzt
medicijnen aanvragen online apotheek apotek online
medicijnen kopen zonder recept: Medicijn Punt – online apotheek 24
https://pharmaconnectusa.com/# pharmacy escrow viagra
¡Saludos, apostadores habilidosos !
Casinos extranjeros con jackpots progresivos 2025 – https://www.casinoextranjerosdeespana.es/# casino online extranjero
¡Que experimentes maravillosas triunfos inolvidables !
internet apotheke deutschland: versandapotheke vergleich – Pharma Jetzt
https://medicijnpunt.shop/# MedicijnPunt
https://pharmaconnectusa.com/# Aebgmearp
https://pharmaconfiance.com/# parapharmacie internet
pharmacie bois blancs brosse Г dent Г©lectrique sonique pharmecie
lamisil pharmacy uk: blink online pharmacy – PharmaConnectUSA
shp apotheke: PharmaJetzt – Pharma Jetzt
https://medicijnpunt.com/# medicijnen aanvragen apotheek
MedicijnPunt pharmacy online netherlands medicijnen zonder recept kopen
online apotheke: bestellen medicijnen – online recept
PharmaJetzt: luitpold-apotheke selbitz – apoteke
?Hola, visitantes de plataformas de apuestas !
casinos fuera de EspaГ±a con sistema de puntos – https://casinosonlinefueradeespanol.xyz/# casino online fuera de espaГ±a
?Que disfrutes de asombrosas premios excepcionales !